انتقال نسل به نسل جایگاه اجتماعی؛ “سیب خیلی دورتر از درختش نمی‌افتد”
نابرابری اجتماعی چگونه تسریع یا تثبیت می‌شود؟ نقش انتقالی خاستگاه اجتماعی والدین و اجداد ما چیست؟ نتیجه یک پژوهش تازه مصداق ضرب‌المثلی معروف است: جایگاه اجتماعی نسل‌ها از اسلاف‌شان فاصله زیادی نمی‌گیرد.
همکاران و پژوهشگران انستیتوی اقتصاد در شهر کیل آلمان و دانشگاه مادرید، داده‌های چهار نسل متوالی در خانواده‌های آلمانی در قرن بیستم را از نظر مختصات اجتماعی آنها بررسی کرده‌اند.
۶۰ درصد ارزیابی‌ها و بررسی‌ها نشان می‌دهند که جایگاه طبقاتی و اجتماعی هر خانواده و از جمله شبکه‌های ارتباطی به نسل بعدی منتقل شده است. سطح تحصیلی و موقعیت شغلی جد مادری و پدری نیز تاثیر مستقیمی در موقعیت نسل کنونی دارد.
سباستین براون، کارشناس انستیتوی اقتصاد کیل می‌گوید: «این بدان معناست که روند از بین رفتن نابرابری اجتماعی در آلمان کند پیش می‌رود.»
او در پژوهش مربوطه به عنوان محقق بازار کار مشارکت داشته و بر این نظر است که هر قدر جایگاه اجتماعی جد فرد پایین‌تر باشد، نوادگان هم در اعماق می‌مانند: «موقعیت نازل اجتماعی پیشینیان یک خانواده، بار گرانی است که جلوی بالا رفتن نسل‌های بعدی را می‌گیرد.»
متقابلا اثبات شده که نوادگان اجداد ممتاز و آموزش‌دیده، امروزه نیز از موقعیت اجتماعی بالایی برخوردارند.
تا کنون گفته می‌شد که جایگاه اجتماعی اسلاف یک خانواده، ۳۰ الی ۴۰درصد در وضعیت امروزین نوادگان آنها تاثیر دارد و نابرابری‌های اجتماعی را می‌توان با تدبیر رفع کرد.
به گفته پژوهشگرانی که روی این مطالعه کار کرده‌اند، سرعت تغییرات اجتماعی و تحرک بالای جامعه، امکان گردآوری و ارزیابی اطلاعات لازم را به کارشناسان نمی‌‌داد. قبلا مطالعات روی مناسبات والدین و بچه‌ها متمرکز می‌شد اما سباستین براون معتقد است که عبور دامنه پژوهش‌ها از دو نسل به چهار نسل، ضریب خطاها را کاهش می‌دهد.
براون می‌گوید که در آلمان، پیشرفت اجتماعی و داشتن یک جایگاه طبقاتی جدید از بسیاری کشورهای دیگر صنعتی در غرب دشوارتر است. به قول معروف “سیب خیلی دورتر از درختش نمی‌افتد.”
منبع: دویچه وله.
@EmadibaygiGleam
