“تقسیم بندی آب زاینده رود از قدیم زمان شروع می شود و مطمئنا مربوط به پیش از اسلام و شاید از صدر تاریخ است و همچنان ادامه داشته تا در دوره شاه طهماسب صفوی ثبت آن در دفتر آمد و به مهر شاه ممهور شد ک بعد ها به بصیرت شیخ بهایی تکامل یافته و سالها طبق دستور العمل موجود عمل می شده، اما بعد از صفویه کم کم تغییراتی یافته است.
?هدف شاهان صفویه در خصوص زاینده رود این بود که حداکثر استفاده از آب این رود و رود کُرَن بشود و فرو رفتن آن در گاو خونی به حداقل برسد. آب رودخانه به ۳۳ سهم تقسیم می شد: اوشیان ۴ سهم، النجان ۴ سهم، جی و بز رود ۶ سهم، رود دشت ۶ سهم، کرکن ۲ سهم، ماربین ۴ سهم، کراج ۳ سهم، برلان ۴ سهم.
?قبل از هر کار در زمان شاه عباس اول [صفوی، ۱۵۷۱- ۱۶۲۹ میلادی] کوشش شد که حداکثر بهره برداری از ذخایر آب در تمام نقاط ایران بعمل آید و بدین مناسبت مهمترین طرح آبادنی دشت اصفهان که عبارت از برگرداندن سرچشمه های کارون به زاینده رود باشد، ابتدا در زمان شاه طهماسب [پدربزرگ شاه عباس] و سپس در زمان شاه عباس اول پی ریزی شد و در زمان شاه عباس خصوصا فعالیت بیشمار برای انجام آن بعمل آمد و بعدها در زمان شاه عباس دوم نیز تعقیب شد، هر چند این پروژه تا نیمه اول قرن بیستم میلادی هرگز صورت عمل به خود نگرفت و بالاخره در چند سال پیش بود [ احتمالا حدود ۱۳۴۵ شمسی] که انتقال آب کوهرنگ به مرحله عمل در آمد.”.
سیاست و اقتصاد عصر صفوی، محمد ابراهیم باستانی پاریزی، صص ۶۳-۶۵.

@EmadibaygiGleam