«نگاهی به طرح تحول سلامت از اجرا تا به امروز»
مزدک دانشور در نشست «نگاهی به طرح تحول سلامت از اجرا تا به امروز»
طرحی که جامعه در آن مشارکت نداشته باشد، محکوم به شکست است
? متاسفانه وزارت بهداشت یکی از قلعههای نفوذناپذیر برای تحقیق و پژوهش است.
?فرض بسیاری از ما این است که «سلامت» همان «بهداشت و درمان» است. ولی بر اساس تعریف WHO (که در ایران با عنوان سازمان جهانی بهداشت ترجمه شده ولی در واقع سازمان جهانی سلامت است)، «سلامت» یعنی رفاه بدنی، روانی و اجتماعی.
? «سلامت» در جامعه به دست میآید، نه در بیمارستان و مطب پزشکان. پس سلامت امری اجتماعی است. لذا اگر ما از طرح تحول سلامت صحبت میکنیم، باید به مسائل جامعه نگاه دقیقتری داشته باشیم.
? سلامت اجتماعی اجزایی دارد که من به برخی از آنها اشاره میکنم: اولین مسئله، «محیط زیست» است. مسئله بعدی، «تغذیه» است.
مسئله بعدی، «استرس» است.
?وزارت بهداشت در طرح تحول سلامت برای تغذیه ما و آنچه ما را بیمار میکند، چه کاری انجام داده است؟ آیا تخصیص بودجه برای استنت رگ مهم است یا تخصیص بودجه برای غذای چرب و شیرین و پرنمک و …؟
?درواقع طرح تحول سلامت مثل این میماند که شغل من دندانپزشک باشد، همسر من شیرینیفروش باشد و تبلیغ مغازه او، این باشد که با هر کیلو شیرینی که مشتریان خرید کنند، دندانپزشکی همسرم یک درصد به شما تخفیف میدهد.
?ذات طرح تحول سلامت، به نظر من حرکتی است که ذیل دیدگاه اقتصاد سیاسی نولیبرال قرار میگیرد.
همه بندهای اجرایی طرح تحول سلامت حول مسئله بیمارستان میچرخد. هدفگیری طرح تحول سلامت، بیمارستان است یعنی سطح آخر درمان.
?بکارگیری منطق پزشکی در طرحی اجتماعی
?دوم اینکه عقلانیت پزشکی به تنهایی در طرحریزیها موثر نیست بلکه گروههای ذینفوذ و ذینفع هم در روند بودجهریزی نقش دارند و معمولا صدای بلندتر در وزارتخانهها و بوروکراسیها، بودجه را به جهتهای مختلف میبرد.
?مسئله بعدی که در بیمارستانها ایجاد میشود، اختلاف بین سطوح قدرت و اختلاف دستمزد است. فاصله قدرتها در بیمارستانها بسیار زیاد است.
?درواقع آنها (اتند) یک خدایگان هستند. بالاخره این رابطه خدایگانی با فلو، رزیدنت سال بالایی، رزیدنت سال پایینی، انترن، استیجر، پرستاران طرحی و … همینطور پایین میرود و دستگاهی ایجاد میشود که دستگاه اتوریتری است. به دلیل اینکه انقدر فاصلههای قدرت زیاد است که شما احساس میکنید در یک فضای مخوفی گیر افتادید و واقعا باید خودتان را آداپته کنید.
?از طرفی بیماری که باید صمٌ بکم در مقابل این پزشک اعظم بنشیند و یک کلمه از صحبتهای تیمی که بالای سر او هستند را نفهمد و به ماشینی که به تعمیر نیاز دارد تبدیل شده است، آیا احساس بهبودی خواهد داشت؟ احساس بهبودی گاهی از خود بهبودی مهمتر است.
یکی از مشکلاتی که وجود دارد، نظارتناپذیری بیمارستانها و امر درمان است. درمان انقدر پیچیده است و لایههای پنهانی مانند عوارض داروها و جراحی و … دارد که نظارتناپذیر شده است. ما با یک جامعه نظارتناپذیر سروکار داریم که انباشت ثروت و قدرت هم در آن وجود دارد و شفافیت سازمانی هم وجود ندارد.
?در نهایت این نظارتناپذیری و عدم شفافیت، فساد میآورد. هنوز معلوم نیست که در بیمارستانها بر اثر این وضعیت چه فسادی تولید شده است ولی سرشاخههای فساد را میشود در کارهای عمرانی، خریدهای دارویی و توزیع سهم پزشکان دنبال کرد. البته من در این زمینه هیچ ادعایی ندارم و فقط سرشاخهها را نشان دادم که باید دنبال شده و نظارت پذیر شوند. شفافیت و پاسخگویی دو رکن دیگر از طرحهای اجتماعی هستند که تا سرحد ممکن باید رعایت شوند تا جامعهای عادلانهتر داشته باشیم.
@EmadibaygiGleam
https://irdrl.ir/1396/11/29/%d8%b7%d8%b1%d8%ad%db%8c-%da%a9%d9%87-%d8%ac%d8%a7%d9%85%d8%b9%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%a2%d9%86-%d9%85%d8%b4%d8%a7%d8%b1%da%a9%d8%aa-%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%a8%d8%a7%d8%b4%d8%af%d8%8c/
