‌▫️
? شیوا پروایی، دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی

کلیپی که مشاهده می کنید، روایت سالمندی است که از بیماری شدید دیابت در رنج است (در انگشتان سیاه و زخم شده، دندان های افتاده و بدن ضعیف و نحیف سالمند نمایان است)، همه جا پناه برده اما پناهی نیافته و به حال خود رها شده است. چون توان پرداخت هزینه های بیمارستان رو نداشته، درنتیجه از بیمارستان به گوشه خیابان بیرون رانده شده ولی شاید خوش شانس باشد که صدایش امروز شنیده شد.

در ایران امروز کم نیستند سالمندانی که از سر ناچاری و بی پناهی به نهادهای حمایتی پناه می¬برند ولی مستحق حمایت شناخته نمی شوند. بنظر می رسد بهره اقشار فرودست جامعه از مواهب نظام سرمایه داری، چیزی جز درد فقر و محرومیت از نیازهای اولیه زندگی و به دنبال آن اعتیاد، بیماری، و پیری زودهنگام نیست.

نظام سرمایه داری و اقتصاد بازار آزاد به پدیده های زندگی به صورت بازاری نگاه می کند و همه پدیده ها را در چارچوب عرضه و تقاضا می بیند. بر این اساس، اگر انسانی دچار بیماری شود و نتواند خدمات درمانی بخرد، کسی برای او عرضه نخواهد کرد. در چنین نظامی، سلامت خصلت «کالایی» به خود می گیرد و می توان از «کالایی شدن سلامت» صحبت کرد.

در چنین شرایطی، صرف اینکه منِ سالمند بیمارم و نیاز به خدمات درمانی دارم موجب دستیابی من به این خدمات نمی شود. اگر قرار است من به خدمات درمانی کالایی شده دست پیدا کنم باید توانایی مالی برای دریافت چنین خدماتی را داشته باشم؛ چرا که به سالمند بیمار به مثابه یک مشتری نگریسته می شود که باید هزینه کامل خرید خود را بپردازد. لذا در سیستم کالایی شده، پول هست که خدایی می کند و سلامت سالمند در حاشیه هست.

در حالت کالایی شدن سلامت، سلامت از یک حق اجتماعی تبدیل به یک امتیاز طبقاتی می شود و مانند یک کالا قابلیت خرید و فروش پیدا می کند و بنابراین طبقات بالادست امکان اخذ امتیازات بیشتری را پیدا می-کنند درحالی که طبقات پایین دست اجتماعی دسترسی به سلامت را بسیار دوردست می بینند. سلامت به کالایی لوکس تبدیل می شود که تنها طبقاتی خاص امکان تأمین آن را دارند. در چنین نظامی، سلامت به عنوان یک کالای شخصی مطرح می شود نه یک کالای عمومی که همه انسان ها حق دسترسی به آن را داشته باشند بلکه کسانی که توانایی مالی دارند می توانند این کالا را خریداری کنند.

در چنین منطق سرمایه دارانه، سالمندان طبقات فرودست یکی از جاماندگان نظام کالایی شده هستند که در برابر ریسک های زندگی، بروز بیماری ها و ناتوانی ها، خودشان شخصاً مسئول هستند. بنابراین، طبیعی است زمانی که سالمندِ بیمار، ناتوان از پرداخت پول باشد از ارائه خدمات پزشکی و درمانی به او خودداری می شود و به حال خود رها می گردد.

? کلیپ?

?#رسانه شمایید. اگر می‌پسندید، برای دوستان‌تان بفرستید.

? شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology